Een verhaal vervult met trots

Vrijdag, de dag van afsluiting. Dit zal onze laatste dag zijn in samenwerking met onze Oegandese collega’s. Tevens is dit het moment om presentaties te geven, wij allemaal. Tot slot is ook het moment gekomen om afscheid te nemen van de mensen waarmee wij ons verbonden hebben deze afgelopen twee weken. Een dag vervuld met traditie, ceremonies, emoties en ervaringen staat op ons te wachten.
Wij zullen deze dag beleven op de plaats waar ons avontuur allemaal begonnen is: the Primairy Teacher College in Lira. Terwijl wij reflecteren op de afgelopen twee weken flitsen al mijn gedane activiteiten mij door het hoofd. Ik heb heel veel gecoacht, maar ook zo nu en dan lesgegeven. Om de activerende werkvormen te introduceren heb ik er regelmatig voor gekozen zelf te gaan lesgeven, zodat de key teachers kunnen zien hoe de uitvoering hiervan in zijn werk gaat. En dan sta je ineens voor zo’n 100 learners, die een heel andere manier van lesgeven gewend zijn. Ik heb het een prachtige ervaringen gevonden. De keuze om docent te worden is geen lichte, daar ben ik mij altijd bewust van geweest. Als leerkracht maak je bewust de beslissing dit vak in te gaan, omdat je geniet van het werken met jonge mensen. Voor mij is mijn grootste drive het willen bieden van een basis voor mijn leerlingen. Ik wil hen iets meegeven voor de rest van hun leven, ik wil hen inspireren. Ik doe mijn uiterste best hen in contact te brengen met hun innerlijke kern en ze te leren hun hart te volgen in het leven. Het is onbeschrijfelijk mooi om met deze kern mijn vak uit te oefenen, in een compleet andere situatie. Met alle verschillen duidelijk aanwezig, merk ik namelijk dit deze passie in mij alleen maar versterkt wordt. Als teacher wordt mijn drive nog meer geactiveerd. Als mens heb ik mij laten verrijken door alles wat ik hier heb meegemaakt. Maar ook zeker als onderwijsprofessional ben ik gegroeid.

Nelson, mijn key teacher deze afgelopen week, is ook zo’n gepassioneerde docent. Nadat ik met hem om tafel ben gaan zitten om de activerende werkvormen te bespreken, zag ik een lichtje in zijn ogen fonkelen. Hij stond te popelen om de technieken in de praktijk te brengen. Samen hebben we lesgegeven, gelachen en veel geleerd. Hoeveel we ook deden, hij werd alsmaar gretiger en wilde steed meer kennis opdoen. Net als vorige week kwam Arie woensdag onze school bezoeken. Met de headteacher zijn zij vervolgens de klassen rondgegaan om de betrokkenheid van de leerlingen te meten. Hoewel dit een momentopname is, was het resultaat bijzonder leuk. De betrokkenheid in de klassen P1 t/m P 6 was gering toen deze gemeten werd. Uitzonderingen binnen deze groepen waren P4-P5, waar de twins gymlessen aan het geven waren. Maar de score van P7, de klas waarin Nelson lesgaf, sloeg alles: 95% betrokkenheid. Het gezicht van Nelson sprak boekdelen: alsof de zon door de wolken brak. De man was zo gelukkig en trots met zijn opbengst. Tevens was het erg merkbaar dat de kinderen niet alleen veel meer plezier hadden gehad, maar ook veel meer van de les konden herinneren. Ook mijn borst zwol op van trots, als coach van deze stralende leerkracht. Tijdens de presentaties van Alutkot van vandaag, bracht Nelson deze ervaring naar voren, nog altijd schitterend van plezier.

Na de presentaties over het project is het tijd voor de meer persoonlijke presentaties. Er wordt gezongen, door ons en door de Oegandezen en een ieder die heeft deelgenomen aan het programma krijgt een certificaat uitgereikt. Na alle formaliteiten is het dan echt tijd om afscheid te nemen. De laatste momenten tussen de Oegandese en Nederlandse studenten brengen zachte tranen in míjn ooghoeken. Na het ontvangen van hun certificaten vallen ze elkaar in de armen. Een laatste knuffel, voordat ze hoogstwaarschijnlijk voor altijd uit elkaar zullen gaan. Als werelddocent heb ik geen twin aan mijn zijde. Ik voel dan ook minder emoties terwijl ik afscheid neem van mijn key teachers. Als mijn ogen die van Grace tenslotte ontmoeten, krijg ik het wel even moeilijk. In deze afgelopen twee weken is Grace als een oma voor mij geworden. Mijn eigen Afrikaanse oma, die mij bijstaat en vervult met wijsheid. Ik omhels haar teder en laat mijn hand zachtjes in de hare rusten. Daarna ga ik naast haar staan en leg ik mijn hoofd tegen die van haar. Daniëlle doet hetzelfde aan de andere kant. “So this is goodbye”, zegt Grace zachtjes. Dan begint ze zachtjes te zingen. Haar hoge Afrikaanse stem vult de ruimte die wij gedrieën innemen. Terwijl Grace haar afscheidslied zingt voel ik mij stil worden van binnen. Het is alsof de wereld even stilstaat. Emoties reizen van mijn hart naar mijn hoofd en weer terug. Ik sluit de herinnering van deze bijzondere vrouw in mijn hart en zing in gedachten met haar mee. Ik zal haar gaan missen. Ik zal haar echt gaan missen.

Ik besef mij dat de tijd tevens gekomen is voor mij om afscheid te nemen van Oeganda, Afrika. Vanaf het moment dat ik vliegtuig uitstapte en de grond onder mijn voeten voelde, heb ik mij hier op een diepgaande manier thuis gevoeld. Ik merk dan ook dat ik nog niet klaar ben om weer naar huis te gaan. Twee weken is voor de meeste mensen voldoende, mede vanwege de enorme verschillen waaraan men moet wennen. Ik heb het tevens als zwaar, maar ook als ongelofelijk mooi ervaren. In één woord: Verrijkend, met een hoofdletter V. Ik moet toegeven dat ik in het begin aardig sceptisch was m.b.t. het doel de missie. Vanzelfsprekend stond ik er wel achter, anders had ik er niet aan kunnen deelnemen. Maar ik had zo mijn twijfels over de opbrengsten. “Zouden de Oegandezen werkelijk van ons willen leren? Zouden ze het geleerde ook echt in de praktijk brengen? Zou het project wel genoeg opbrengen in zo een korte tijd?” De gestelde twee weken om het programma uit te voeren zijn niet voor niets gekozen. Twee weken is goed haalbaar, vooral in combinatie met de cultuurschok die wij als Nederlanders hier ervaren. Maar vergeet niet dat diezelfde Nederlanders wel kei-, maar dan ook keihard aan het werk zijn die twee weken. Die passie is besmettelijk en dat is duidelijk te merken terwijl wij het project uitvoeren. We inspirerend onze key teachers en twins en leren veel van elkaar. Hoewel ik eerst sceptisch was, ben ik hier gelukkig op terug gekomen. Ik heb met mijn eigen ogen ervaren wat de opbrengsten zijn van deze missie en ben trots op de resultaten. Het was het waard, een gouden ervaring die ik nooit van mijn leven had willen missen en ontzettend dankbaar voor ben om mee te hebben mogen maken. Ik zal Afrika missen. Tot de tijd dat ik weer terug zal zijn. Want die gaat zeker komen, daar ben ik van overtuigd. En dan… wellicht langer.

17-07-2015, Lira Oeganda